شرح حال اصحاب حضرت امیر المومنین علی علیه السلام : اویس قرنی : زهد و پارسایی اویس
اويس از حواريون اميرالمومنين عليه السلام و از اركان هشت گانه زهد و تقوا(1) به شمار مي آيد. بلكه شان رفيع و منقبت مثال زدني اش، بسي از مناقب ساير زاهدان و اصحاب برگزيده امير المومنين عليه السلام بالاتر بوده و به نظر مي رسد كه كسي از اهل نظر در اين مورد ترديدي ندارد.
پيامبر خداصلي الله عليه و آله در باره زهد اويس فرمودند:
ان من امتي من لايستطيع ان ياتي مسجده او مصلاه من العري، يحْجزه ايمانه ان يسال الناس، منهم اويس القرني؛
در ميان امت من افرادي هستند كه به خاطر نداشتن لباس نمي توانند، براي نماز در مسجد حاضر شوند و ايمان آنان مانع از آن است كه از مردم نيز كمك بخواهند، از جمله اين افراد «اويس قرني» است.(2).
وي از فيض صحبت پيامبر صلي الله عليه و آله و از بركت ملازمت آن حضرت محروم ماند. با اين وجود، رسول خداصلي الله عليه و آله او را برترين «تابعين»(3) براي امت خود معرفي كرده است.(4).
*****
زهاد هشت گانه عبارتند از: 1. اويس قرني 2. ربيع بن خثيم 3. هرم بن حيان 4. عامر بن عبد قيس (اين چهار نفر از پيروان حضرت علي اند) 5. ابو مسلم خولاني (از ياران معاويه) 6. مسروق بن اجدع (از ماموران جمع آوري ماليات حكومت معاويه بود) 7. حسن بن ابي الحسن (رييس قدريه و با هر فرقه اي كنار هم مي آمد) 8. اسود بن يزيد.» (رجال كشي، ص 97، ش 154).
حليه الاولياء، ج 2، ص 84؛ سير اعلام النبلاء، ج 5، ص 76؛ الاصابه، ج 1، ص 220.
ر. ك: همين كتاب، ص 34.
ر. ك: حليه الاولياء، ج 2، ص 87؛ سير اعلام النبلاء، ج 5، ص 77؛ مستدرك حاكم، ج 3، ص 455؛ رجال كشي، ص 99، ش 156.