شرح حال اصحاب حضرت امیر المومنین علی علیه السلام : اصبغ بن نباته : اصبغ در جنگ جمل
او از کسانی است که در جنگ جمل در رکاب امیرالمؤمنین علیهالسلام حضور داشته است. او نقل میکند: چون مردم بصره شکست خوردند و پا به فرار گذاشتند، حضرت امیر علیهالسلام بر شهباء (استر پیامبر) سوار شد و از میان کشتهها عبور کرد و چون از کنار جسد «کعب بن سور» قاضی مردم بصره گذشت، فرمود: او را بنشانید. او را نشاندند، حضرت به جسد او خطاب کرد و فرمود:
ویلٌ اُمک کعب بن سور، لقد کان لک علم لو نفعک، ولکن الشیطان أضلَّک فأزلَّک، فعجلَّک إلی النار؛
ای کعب بن سور، وای بر تو و مادرت، تو دارای علم و دانش بودی، ای کاش این علم به نفع تو بود، ولی شیطان گمراهت کرد و تو را به لغزش انداخت و به سرعت به آتش برد» سپس فرمود: «او را به حال خود رها کنید.»
سپس امام علیهالسلام از کنار جسد بیجان طلحه عبور کرد و فرمود:
ویلٌ اُمّک طلحة، لقد کان لک قَدَم لو نَفَعک، ولکن الشیطان أضلَّک، فأزَّلک فعجلَّک الی النار؛
ای طلحه، وای بر تو و مادرت، تو از سابقین در اسلام بودی، ای کاش این سابقه در اسلام تو را سود میبخشید، اما شیطان گمراهت کرد و تو را به لغزش انداخت و تو را شتابان به دوزخ برد. ” 1 “.
از نقل این داستان و داستان دیگر ” 2 ” معلوم میشود، اصبغ بن نباته در جنگ جمل در رکاب مولایش حضرت علی علیهالسلام فعالیت و تلاش چشمگیری داشته و همراه امام جنگیده است.
1- شرح ابن ابی الحدید، ج 1، ص 248
2- ر. ک: همان، ص 263